Το ουρικό οξύ παράγεται από τον καταβολισμό των πουρινών, οι οποίες βρίσκονται σε τροφές αλλά και επίσης σχηματίζονται από το μεταβολισμό μας. Οι υψηλές τιμές ουρικού οξέος (υπερουριχαιμία) οφείλονται στην υπερπαραγωγή ουρικού οξέος ή/και πιο συχνά στην μειωμένη νεφρική απέκκριση ουρικού οξέος, και μπορεί να είναι πρωτοπαθής (ιδιοπαθής) ή δευτεροπαθής (δηλαδή να οφείλεται σε φάρμακα ή άλλα νοσήματα). Περίπου 1 στους 5 ανθρώπους έχει υψηλό επίπεδο ουρικού οξέος, δηλαδή πάνω από την ανώτερη φυσιολογική τιμή.
Το όριο για να θεωρηθούν αυξημένες οι τιμές του ουρικού οξέος είναι >6,8 mg/dl.
– Dr Αγγελάκη Χριστίνα
Η δευτεροπαθής υπερουριχαιμία μπορεί να οφείλεται στην υπερβολική πρόσληψη πουρινών μέσω της διατροφής μας ή σε κάποια νοσήματα (όπως κακοήθεια, φάρμακα, νοσήματα του αίματος, κα) είτε σε νοσήματα αποθήκευσης γλυκογόνου (όπως η κατανάλωση φρουκτόζης και η κληρονομική δυσανεξία στη φρουκτόζη), έντονη μυϊκή άσκηση, κατάχρηση αλκοόλ.
Ποιες τροφές αυξάνουν το ουρικό οξύ;
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην διατροφή όταν είναι αυξημένο το ουρικό οξύ. Τροφές όμως οι παρακάτω πρέπει να αποφεύγονται:
- Ψάρια (όπως ο σολωμός, σαρδέλες, πέστροφα, κα)
- Κρέας (ιδίως χοιρινό) και επεξεργασμένο κρέας (αλλαντικά, λουκάνικα)
- Εντόσθια (συκώτι, νεφρά, γλώσσα)
- Κυνήγι και πουλερικά (πάπια, λαγός, κουνέλι)
- Φρούτα (μανάνα, μήλο, πεπόνι)
- Ξηροί καρποί (αμύγδαλα, φιστίκια, φουντούκια, σουσάμι)
- Προϊόντα ολικής άλεσης (πολύσπορα)
- Αλκοόλ (μπύρα)
- Αναψυκτικά ποτά (φρουκτόζη)
Ποια φάρμακα αυξάνουν το ουρικό οξύ;
- Αιθαμβουτόλη
- Αλκοόλ
- Ανοσοκατασταλτικά και χημειοθεραπευτικά φάρμακα (πχ Κυκλοσπορίνη)
- Β-blockers
- Βιταμίνη Β12 (κακοήθη αναιμία)
- Διουρητικά
- Ινσουλίνη
- Ιντερφερόνη
- Λεβοντόπα
- Πυραζιναμίδη
- Ριμπαβιρίνη
- Σαλικυλικά
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα που χαρακτηρίζουν τα αυξημένα επίπεδα ουρικού οξέος είναι:
- ουρική αρθρίτιδα
- στη δημιουργία λίθων στα νεφρά ή στο ουροποιητικό γενικότερα (“πέτρες”)
- εναπόθεση κρυστάλλων στους ιστούς (τόφοι)
Σε πολλές περιπτώσης η υπερουριχαιμία είναι ασυμπτωματική, δηλαδή οι ασθενείς δεν εμφανίζουν (στα πρώτα στάδια) συμπτώματα.