Περίπου το 50% των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη έχουν κάποιο είδος νευροπάθειας. Η διαβητική περιφερική νευροπάθεια μπορεί να επηρεάσει οποιοδήποτε σημείο του σώματος, αλλά τα νεύρα στα πόδια είναι αυτά που πιο συχνά επηρεάζονται. Το αποτέλεσμα είναι να χαθεί η αίσθηση του πόνου στο πόδι, οδηγώντας σε καταστάσεις που είναι γνωστές ως “διαβητικό πόδι“.
Η καθημερινή φροντίδα είναι ο καλύτερος τρόπος να αποφύγετε επιπλοκές του διαβήτη στο πόδι σας.
– Dr Αγγελάκη Χριστίνα
Ορισμένοι άνθρωποι που έχουν περιφερική νευροπάθεια, εμφανίζουν μουδιάσματα, γαργαλητό ή πόνο, όμως άλλοι δεν έχουν κανένα σύμπτωμα. Η περιφερική νευροπάθεια μπορεί επίσης να επηρεάσει την ικανότητά σας να αισθάνεστε τον πόνο, το κρύο ή τη ζέστη.
Έτσι όμως μπορεί να μην αισθανθείτε ένα κόψιμο, μία πληγή, ή άλλα προβλήματα. Και ακόμη και μικρά προβλήματα μπορεί να εξελιχθούν σε πολύ σοβαρά (ακόμα και ακρωτηριασμό), εάν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως και κατάλληλα.
Παράγοντες που προδιαθέτουν για την εμφάνιση διαβητικού ποδιού είναι οι τραυματισμοί, η χρήση ακατάλληλων παπουτσιών, οι λοιμώξεις, τα αρρύθμιστα επίπεδα σακχάρου, η περιφερική νευροπάθεια, η αγγειοπάθεια και άλλες επιβαρυντικές καταστάσεις όπως η αρτηριακή υπέρταση, η δυσλιπιδαιμία και το κάπνισμα.
Πως μπορείτε να περιορίσετε την νευροπάθεια:
Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να ελέγχετε τα πόδια σας καθημερινά, και να δείτε τον γιατρό σας αν έχετε μία πληγή η οποία δεν επουλώνεται.
Το πιο σημαντικό είναι να ελέγχετε τα επίπεδα σακχάρου σας έτσι ώστε να παραμένουν στο επιθημητό επίπεδο όσο περισσότερο γίνεται. Άλλες καλές συνήθειες που μπορούν να βοηθήσουν είναι:
- Αποφύγετε το κάπνισμα: το κάπνισμα μειώνει την αιμάτωση των άκρων
- Ακολουθήστε μια υγειηνή διατροφή, αποφεύγοντας τη ζάχαρη και το αλάτι.
- Βάλτε την τακτική σωματική άσκηση στη ζωή σας: είναι καλύτερα να ασκείστε 10-20 λεπτά κάθε ημέρα, παρά 1 ώρα μία φορά την εβδομάδα.
- Λαμβάνετε την φαρμακευτική αγωγή σας σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας
Τι είναι τα διαβητικά έλκη των ποδιών
Ο διαβήτης αυξάνει τον κίνδυνο για ανάπτυξη διαβητικού έλκους στα πόδια, ως αποτέλεσμα μη έγκαιρης φροντίδας πληγών. Συχνά τόσο οι πληγές όσο και τα έλκη είναι εντελώς ανώδυνα, και είναι εύκολο να ξεφύγουν της προσοχής του ασθενούς έως να είναι πολύ αργά. Το διαβητικό πόδι και το διαβητικό έλκος είναι από τις πιο συχνές αιτίες επίσκεψης και εισαγωγής στο νοσοκομείο.
Η πρόληψη σώζει το διαβητικό πόδι από τον ακρωτηριασμό.
– Dr Αγγελάκη Χριστίνα
Επιπλοκές: διαβητικό έλκος και ακρωτηριασμός
Η διαβητική περιφερική νευροπάθεια σε συνδυασμό με την κακή κυκλοφορία του αίματος (περιφερική αρτηριοπάθεια, ακόμα μία επιπλόκή του διαβήτη) σας θέτει σε κίνδυνο για την ανάπτυξη ελκών στα πόδια. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί λόγω κάποιου τραυματισμού ή λύσης του δέρματος να δημιουργηθεί μία πληγή η οποία δεν θα επουλωθεί σωστά, θα μολυνθεί και μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία έλκους (ενώ παράλληλα είναι ανώδυνο λόγω της νευροπάθειας).
Εάν μία λοίμωξη δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως, μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στην ανάγκη για ακρωτηριασμό του μέλους (αναλόγως της περιοχής που έχει δημιουργηθεί το έλκος/γάγγραινα πχ το δάχτυλο, ή και ολόκληρο το πόδι) ώστε να μην εξαπλωθεί η λοίμωξη και να σωθεί η ζωή σας.
Συμβουλές για υγιή πόδια:
Τα διαβητικά έλκη συχνά προκαλούνται από την μεγάλη πίεση (βάρος) στα πόδια και μπορεί να χρειαστούν ακόμα και μήνες για να επουλωθούν πλήρως. Για αυτό μπορεί να χρειαστεί να φορέσετε και ειδικά παπούτσια ή και άλλα βοηθήματα, ώστε να μειώσετε το βάρος που δέχονται τα πόδια σας και να επισπεύσετε την επούλωση.
- Μπορείτε να ελέγχετε το πόδι σας με ένα καθρέπτη, για τα σημεία που δεν μπορείτε να δείτε, ή να ζητήσετε βοήθεια από κάποιον άλλον.
- Ελέγχετε τα πόδια σας καθημερινά για πληγές, ερυθρότητα, όιδήματα, αλλαγές στο δέρμα και στα νύχια.
- Πλένετε τα πόδια σας κάθε μέρα σε χλυαρό νερό (όχι καυτό!).
- Μην είσαστε ποτέ ξυπόλυτοι. Φοράτε παπούτσια, παντόφλες, κάλτσες ώστε να αποφύγετε πιθανούς τραυματισμούς, ακόμα και μέσα στο σπίτι.
Ο ακρογωνιαίος λίθος για την πρόληψη του διαβητικού έλκους είναι η εκπαίδευση των διαβητικών ασθενών μέσω της μεθόδου του αυτοελέγχου. Όλοι οι διαβητικοί ασθενείς θα πρέπει να ελέγχουν τα πόδια τους για τυχόν πληγές ή τραυματισμούς καθημερινά.